De KB nodigt kenners van dit terrein uit om een voorstel in te dienen gericht op onderzoek naar ondervertegenwoordigde perspectieven in de nationale bibliotheekverzameling en de consequenties daarvan voor de waarde van deze verzameling als afspiegeling van onze samenleving vroeger en nu en daarmee als erfgoed- en onderzoekscorpus en als inspiratiebron voor creativiteit. Het onderzoeksterrein is breed en voorstellen mogen gericht zijn op uiteenlopende onderwerpen, zoals (maar niet beperkt tot) genderverhoudingen, representatie van migrantenstromen, representativiteit van verzamelde publicaties uit Nederlands-Indië, Suriname, Caraïbisch Nederland en andere gebieden waarmee Nederland een gedeeld verleden heeft en geografische en linguïstische representatie binnen Nederland. Hiermee beoogt de KB het onderzoek naar meerstemmigheid in bibliotheekcollecties in het algemeen en in de erfgoedcollectie van de KB in het bijzonder te stimuleren, bij te dragen aan de maatschappelijke discussies hierover en een brug te slaan tussen de bibliotheeksector, de onderzoekswereld en de samenleving. 
 

Praktisch 
Dit fellowship staat open voor specialisten die ruime, aantoonbare ervaring hebben met het zelfstandig onderzoek verrichten naar meerstemmigheid in erfgoedcollecties. Kennis van (bibliografische) metadata en van bibliotheeksystemen en -organisaties of de bereidheid zich daarin te verdiepen is essentieel. Als resultaat van het onderzoek verwacht de KB één of meerdere open-access publicaties. Daarnaast ontwikkelt de fellow in samenwerking met inhoudsdeskundigen en facilitatoren binnen de KB een publieksgerichte uiting met betrekking tot het onderzochte, met als doel om zowel de medewerkers van de KB als netwerkpartners en relevante doelgroepen aan te zetten tot reflectie en discussie. Tenslotte leidt het onderzoek idealiter tot concrete handvatten voor de KB om ondervertegenwoordigde stemmen in de nationale bibliotheekverzameling te versterken. Denk dan bijvoorbeeld aan een overzicht van ontbrekende publicaties, aanbevelingen voor verbetering van de vindbaarheid en netwerkcontacten. 
 

Dienstverband voor bepaalde tijd: 9 maanden.

Het fellowship heeft een duur van 9 maanden. Van de onderzoeker wordt verwacht om gedurende deze periode voor drie dagen per week (d.w.z. 24 uur, ofwel 0,6 fte) te werken aan het onderzoek in het kader van het fellowship. De geselecteerde onderzoeker ontvangt een stipendium van 2.500 euro per maand en zal deel gaan uitmaken van de afdeling Collectiekennis. 

KB

Achtergrond 

De KB is al eeuwenlang een bron van inspiratie en ontwikkeling. Als nationale bibliotheek van Nederland willen we het voor alle mensen in ons land mogelijk maken om te leren over hun verleden en de wereld om hen heen. De basis hiervoor vormt de nationale bibliotheekverzameling: het totaal van alle in Nederland uitgegeven publicaties en alle in het buitenland uitgegeven publicaties over Nederland. In theorie vormt deze verzameling, waar de KB de zorg voor draagt, een glasheldere afspiegeling van onze samenleving, waarin elke inwoner van ons land zichzelf kan herkennen, ongeacht herkomst, religie of levensovertuiging, geaardheid, politieke voorkeur, culturele interesse, enzovoort. In praktijk stelt dit uitgangspunt de KB voor een complexe uitdaging. Want de Nederlandse samenleving verandert continu. We verwelkomen voortdurend nieuwe Nederlanders, met eigen verhalen en perspectieven, die net zo goed in de nationale bibliotheekverzameling thuishoren als de stemmen die al van oudsher het luidst hebben geklonken in onze maatschappij. Het bereiken van deze nieuwere stemmen en het bouwen aan een duurzame relatie met hen zodat ook hun publicaties een weg vinden naar de verzameling, dwingt ons ertoe om de representativiteit en volledigheid van onze collectie voortdurend in twijfel te trekken en steeds weer actief op zoek te gaan naar blinde vlekken.  

Sommige van deze gaten in ons nationaal geschreven erfgoed laten zich moeilijker opvullen dan anderen, bijvoorbeeld omdat ze al decennia geleden zijn ontstaan als gevolg van selectief collectiebeleid in het verleden. Dit leidde bijvoorbeeld tot ondervertegenwoordiging van vrouwelijke schrijvers en vertalers, publicaties afkomstig uit de voormalige Nederlandse koloniën en bepaalde genres. Vandaag de dag vormt de veranderlijkheid van wat we beschouwen als een publicatie, van kranten, boeken en tijdschriften naar elke samenhangende teksteenheid die door een persoon of organisatie openbaar is gemaakt een aanvullende uitdaging die het bemoeilijkt om de meerstemmigheid in de nationale bibliotheekverzameling te bevorderen: we publiceren allang niet meer uitsluitend op papier en verschillende groepen hebben verschillende publicatieculturen.